Gayrimenkul ve ikinci el araç satışlarında, sahte ilanlarla dolandırıcılığa ve spekülatif fiyat artışlarına engel olmak için, Ticaret Bakanlığı’nca önemli bir adım atıldı. Kasım ayında devreye giren düzenlemeyle, bireysel satıcıların ya da emlak ofislerinin sitelere ilan girmeleri için kimlik bilgilerini e-Devlet üzerinden doğrulatması zorunlu oldu. Bu adımdan sonra beklenen ikinci aşama ise emlakçıların yetki belgesini ve ilgili mülkü pazarlamak için aldığı yetkilendirme belgesini doğrulatmasıydı. Ancak henüz uygulama başlamadı. Yetki belgesiz işletmelerin ilan girişi yapabildiğini, sahte ilanların yayında olduğunu belirten sektör temsilcileri, tüketicilerin korunması için ikinci aşamaya geçilmesi gerektiğini söyledi.
KAÇAK EMLAKÇILAR HÂLÂ SİSTEMDE
Emlak ilan sitelerinde hâlâ sahte ilanlar olduğunu söyleyen Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Esnaf Odası Başkanı Hakan Akçam süreci şöyle özetledi; “Kasım ayında yürürlüğe giren düzenleme ile ilan girişlerinde e-Devlet üzerinden kimlik doğrulama yapılması zorunlu hale geldi. Bu önemli bir adım olsa da yetersiz. Çünkü bizlerin beklediği emlakçıların Ticaret Bakanlığı’ndan aldığı ‘yetki belgesi’ ile, mal sahibinden aldığı ‘yetkilendirme belgesini’ doğrulatması. Beklentimiz mayıs ayı içinde adım atılması. Bir de ilan portallarında yetki belgesiz kaçak emlakçılar var. Geçmişte yetki belgesi zorunlu değilken sisteme üye olanlar, hâlâ faaliyette. Bu işletmelerin ilan portallarından çıkarılması gerekiyor.”
İSTENEN SONUÇ ALINAMADI
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan, tüketicinin korunması, sektöre güven ve şeffaflık gelmesi için atılan adımın istenen sonucu vermediğini söyledi. Kimlik doğrulamanın tek başına yeterli olmadığını, sahte ilanlarla vatandaşın kandırıldığını anlatan Akdoğan, “İkinci aşama dediğimiz yetki belgesi ve yetkilendirme belgesi doğrulama sistemi bir an önce devreye girmeli. Aksi takdirde tüketici mağdur olmaya devam edecek. Bugün aynı ev için birden fazla ilanın olduğunu, gerçek dışı bilgilerle satılık-kiralık ilanı girildiğini görüyoruz” dedi.
Sadece ilan sitelerinde değil, emlak ofislerinde de sorunlar yaşandığını belirten Hakan Akdoğan, “Piyasada yetki belgesi olmayan emlak ofisi, ya da yanında yasal olmayan yöntemlerle danışman çalıştıran ofisler var. Emlak piyasasında etkin denetim şart” diye konuştu.
SOSYAL MEDYA RİSKLİ ALAN
-İlan sitelerine yönelik düzenlemelerle tüketicinin korunması adına önemli kararlar alınırken, bu defa sahte ilanlar sosyal medya platformlarına yöneldi. Bu platformlara, ilan sitelerinde olduğu gibi bir zorunluluk gelmediği için, dolandırıcıların bu kanalla vatandaşı mağdur ettiği belirtiliyor.
TÜKETİCİYİ KANDIRIYORLAR: GÜNLÜK KİRALIKTA İZİN BELGESİ BİLMECESİ
-1 Ocak 2024’ten itibaren turizm amaçlı konut kiralamalarında yeni dönem başladı. Tek seferde 100 günden az süreli kiralama yapmak isteyenlere izin belgesi şartı geldi. 1 Şubat’a kadar başvuru yapanlara üç ay içinde izin verileceği duyuruldu. Yani mayıs itibarıyla artık yasal olarak kiralama yapanların bir izin belgesi olmalı.
Ancak ilan sitelerinde tam bir karmaşa durumu hâkim. Yaptığımız incelemeye göre, çoğu ilanlarda izin belge numarası ‘belirtilmemiş’ yazıyor, ya da rastgele rakamlarla tüketici yanıltılıyor. Konuyla ilgili açıklama yapan Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Başkan Yardımcısı ve İTO Gayrimenkul Hizmetleri Komite ve Meclis Üyesi Mustafa Hakan Özelmacıklı şunları söyledi: “İlan sitelerine baktığımızda; ‘Turizm Amaçlı Kiralık’ kategorisi altında izin belgeleri olmamasına rağmen izin belgeleri varmış gibi numaralar yazarak gerçek olmayan ilan girişlerinin artarak devam ettiği, ilanlarda günlük fiyatlar yazılmasına rağmen, arandığında yazan fiyatın günlük değil saatlik olduğunun ifade edildiği, mağaza adı ve ünvanı gibi birçok bilginin doğru olarak verilmediği görülüyor. Sonuç olarak vergi levhası bile olmadan, başka isim ve ünvanlar altında, hiçbir kimlik veya tapu sahipliği olmayan binlerce ilan saatlik günlük ilanlar ile yayınlanmaya devam ediyor.”
