Geçenlerde bir arkadaş ortamında yatırım fırsatları hakkında bir sohbet döndü. En iyi yatırımın arsa almak olduğu, ama hızlı sonuçlar beklemeden sabırlı olunması gerektiği konusunda bir konsensüs oluştu. Ancak bir arkadaşım şöyle bir itirazda bulundu: “tamam torunuma yarayabilir belki ileride ama ben hayattayken geri dönüş alamayacağım bir yatırımı niye yapayım?” Geçen hafta İngiliz Guardian gazetesi yaklaşık 400 uzmandan yararlanarak iklim değişikliği hakkında bir anket derledi. Görüşüne başvurulan bilim insanlarının yüzde sekseni küresel sıcaklığın (Sanayi Devrimi öncesi sıcaklıklara göre) 2.5C derece artacağını öngörürken, sadece yüzde altısı 2015’deki Paris Anlaşması’nda hedef konulan 1.5C derece artışı geçmeyeceğini söyledi. Bu bir derecelik fark önemsiz gibi gözükebilir ancak dünyamız için felaket sonuçlar doğuracağı bilimsel olarak ileri sürülüyor.
Vicdan, öne geçmeli
Aslında küresel ısınma ile ilgili alınacak tedbirler ve arsa yatırımı yapmak temelde birbirine çok benzer iki davranış biçimidir. Her rasyonel birey kendi çıkarlarını maksimize etmek için çaba sarfeder. Ancak bazı durumlarda vicdanı, çıkarlarının önüne geçer. Kendi zararına olacağı bir şeyi bile bile yapar. Bunun iki nedeni olabilir: birincisi, aşıktır. Aşk gerçekten de bir insanın tüm rasyonel düşünme kapasitesini alıp götürebilir. Misal, sevdiği kişinin hayatını kurtarmak için ona çarpmak üzere olan bir otobüsün önüne kendini atmak tamamen irrasyonel ama tamamen de aşık bir kişinin yapabileceği bir harekettir. Diğer bir sebep ise kendi çıkarlarını, toplumun uzun vadeli çıkarlarının gerisine koymayı başarabildiği içindir. Örneğin devlet adına gizli bir görev ifa eden ve bu uğurda hayatını mütemadiyen risk altında yaşayan bir ajandan bahsedebiliriz. Küresel ısınmayı önlemek de bu ikinci sebep ile açıklanabilir. İleride torunlarımız ve onların çocuklarına yaşanabilecek bir dünya bırakmak için fedakarlık yapmamız gerekiyor. Ama tabii bu çok kolay olmuyor.
Zihni Sinir Çözümler
Yine geçtiğimiz hafta Çinli LONGi firması, yeni güneş panellerinde verimlilik rekoru kırdığını açıkladı. Dünyadaki tüm enerjinin kaynağı güneşin daha verimli kullanılması iklim krizini önlemek için büyük önem taşıyor. Tabii bu muazzam enerjiyi bir yerde toplayıp efektif bir şekilde kullanmak pek de kolay değil. İnsanoğlu daha kolay yoldan çözüm arama konusunda bazen çok yaratıcı yöntemler geliştirebiliyor.
■ Amerikalı bir fizikçi, devasa toplar üreterek, mermi yerine bu toplardan kutuplardaki buzulların üzerine deniz suyu fışkırtılmasını önerdi. Buzulun üstündeki su donacak ve daha kalın ve dayanıklı bir buz tabakası oluşacaktı. Tabii bu projenin 500 milyar dolar masrafı olması da cabası.
■ Ağaçların küresel ısınma ile mücadelemizde en büyük dostlarımızdan biri olduğu bir gerçek, fakat tek tek, elle ağaç dikmek verimli bir yöntem değil. Yapılan bir araştırmaya göre İHA’lar ile milyarlarca ağaç dikilmesi küresel ısınmaya karşı en etkili metodlardan biri olabilir.
Kısa…Kısa…
■ Şiddet tabiatın bir gerçeğidir ancak insan dışında hiç bir canlı zevk ya da intikam için şiddete başvurmaz. İsrail’in Filistinli esirlere yaptığı işkenceler ortaya çıktı. Sde Teiman’daki bir kampta çalışan üç İsrailli vicdanlarına yenik düşmüş olsalar ki CNN’e yapılan işkenceleri anlattılar. Daha önce de Amerikalı askerlerin Irak’taki Ebu Garip hapishanesinde yaptıklarıyla insanlığımızdan utanmıştık. Düşman askerlerini Cenevre Sözleşmeleri dışında tutarak hiç bir uluslararası hukuk kuralı tanınmadan yapılan muamelelerin önüne geçilmeli.
■ Trump’ın yetişkin film yıldızı Stormy Daniels’a sus payı olarak yaptığı ödeme ile ilgili dava New York’ta devam ediyor. Bu bana işlediği onca suçtan değil de vergi kaçırmaktan hapse atılan Al Capone
davasını hatırlatıyor.
■ Eurovision bu sene İsrail protestolarıyla gündemde. Dünya kamuoyu artık vicdanının sesini susturmakta zorlanıyor. Ayrıca Sertap Erener’in muhteşem performansı biraz olsun içimizdeki Eurovision özlemini yatıştırdı.
